Hoofdstuk 1: Het onzichtbare gif
Mijn kleinzoon kwam weer naar boven vanuit de kelder, zijn gezicht zo bleek als oud perkament. Hij ging tegenover me aan de keukentafel zitten, zijn handen klemden zich zo stevig vast aan de rand dat zijn knokkels wit werden. Hij zei lange tijd niets, maar staarde alleen maar naar de eikenhouten kasten die zijn grootvader veertig jaar geleden had gemaakt.
‘Pak je tas in,’ fluisterde Owen uiteindelijk, zijn stem trillend. ‘Nu meteen.’
‘Wat? Waarom?’ vroeg ik, terwijl ik mijn koffiemok neerzette. Het keramiek klonk luid in de plotselinge stilte. ‘Owen, je bent net aangekomen.’
“We gaan weg, oma. Bel niemand. Stuur geen berichtjes naar papa of tante Jessica. Ga gewoon naar boven, pak je medicijnen en schone kleren. We gaan nu.”
‘Owen, wat is er aan de hand? Je maakt me bang.’
‘Oma, vertrouw me alsjeblieft,’ smeekte hij, en voor het eerst sinds zijn kindertijd zag ik oprechte angst in zijn ogen. ‘We moeten dit huis onmiddellijk verlaten. Het is hier niet veilig.’
Ik staarde hem aan. Mijn kleinzoon, die in de hoogbouw werkte en nooit snel bang was. Zijn handen trilden.
‘Dit is mijn thuis,’ zei ik, mijn stem trillend. ‘Walter heeft dit huis gebouwd. Ik woon hier al veertig jaar.’
‘Ik weet het,’ zei hij, terwijl hij zijn telefoon pakte. ‘Maar het is niet meer veilig. Kijk.’
Hij veegde over het scherm en schoof het naar me toe. De foto was donker, genomen met flits in de kruipruimte. Ik kneep mijn ogen samen. Leidingen. Draden. Een klein zwart doosje met een digitale timer, aangesloten op een koperen kabel.
‘Ik begrijp niet wat ik zie,’ zei ik.
‘Iemand heeft dit expres gedaan, oma,’ zei hij, terwijl hij me recht in de ogen keek. ‘Dat is een timer die is aangesloten op een bypass van de afvoer van je verwarming. Iemand heeft het zo gemanipuleerd dat er ‘s nachts koolmonoxide in je slaapkamer wordt gepompt.’
De lucht verliet mijn longen.
‘Pak je spullen in,’ beval hij zachtjes. ‘Nu.’
Twintig minuten later zaten we in zijn gammele Ford-truck en reden we met hoge snelheid weg van het huis dat mijn overleden echtgenoot met zijn eigen handen had gebouwd. Mijn telefoon begon te rinkelen in mijn tas.
Owen keek naar het scherm. » Steven , » las hij. « Niet antwoorden. »
‘Waarom niet? Hij is je vader. Hij maakt zich zorgen.’
Owen gaf geen antwoord. Hij klemde zijn handen nog steviger om het stuur en bleef rijden, zijn ogen gefixeerd op de achteruitkijkspiegel alsof een spook ons achtervolgde.
Mijn naam is Claire Bennett . Ik ben 68 jaar oud en dit is het verhaal over hoe mijn kleinzoon me redde van de mensen die ik zelf op de wereld heb gezet.
Die ochtend was ik weer voor zonsopgang wakker geworden door de hoofdpijn. Ik lag roerloos in bed, doodsbang om mijn hoofd te bewegen. Als ik me te snel omdraaide, zou de kamer kantelen en een golf van misselijkheid door mijn buik laten trekken. Deze ochtenden waren de afgelopen twee maanden een wrede routine geworden.
Ik reikte over het matras. Walters kant. Koude lakens, glad en onaangeroerd. Vier jaar geleden was hij in de tuin overleden aan een hartaanval. Sommige ochtenden, in de waas van deze nieuwe ziekte, vergat ik nog steeds dat hij er niet meer was.
Ik ging langzaam rechtop zitten en greep het nachtkastje vast. Mijn handen leken wel skeletten in het grijze licht dat door de gordijnen naar binnen viel. Wanneer was ik zoveel afgevallen? De dokter had gezegd dat het normaal was op mijn achtenzestigste. « Alles gaat langzamer, » had hij met een afwijzende beweging gezegd. « Je lichaam verandert. »
Ik bereikte de badkamer en spetterde koud water in mijn gezicht. De vrouw in de spiegel leek een vreemde – bleek, mager, met ogen diep in de donkere holtes. Ik was deze maand weer een paar kilo afgevallen. Mijn kleren hingen me aan alsof ze van iemand anders waren.
Het was makkelijker om door de keuken te lopen als ik me aan de muur vasthield. Ik streek met mijn hand langs de lambrisering die Walter dertig jaar geleden had aangebracht. Hij had die gladgeschuurd en drie lagen vernis aangebracht tot hij glansde als honing. Zijn werk was overal in huis te zien: de kasten die hij van massief eikenhout had gemaakt, de ingebouwde planken in de woonkamer, de trapleuning die hij met de hand had gesneden.
Walter heeft dit huis gebouwd. Niet door aannemers. Helemaal zelf. Twee jaar lang heeft hij er hard aan gewerkt, in de weekenden, van 1982 tot 1984. Hij kwam thuis van de bouwplaatsen en werkte tot het donker werd aan ons huis. Steven was toen twee, een peuter die zijn vader overal volgde en probeerde de hamer vast te houden die Walter hem had gegeven.
Ik vulde de koffiepot bij de gootsteen. Door het raam zag ik de esdoorn die Walter had geplant toen Steven geboren werd. Hij was nu vijfenveertig jaar oud, met diepe en onwrikbare wortels.
Twee weken geleden kwam de ambulance. Ik was te zwak om te staan. Nancy van de buren vond me op de badkamervloer en belde 112. Het ziekenhuis deed allerlei onderzoeken: bloedonderzoek, scans, eindeloze vragen.
Een jonge dokter met vriendelijke ogen schoof een stoel naast mijn bed. « Mevrouw Bennett, uw bloed vertoont een verhoogd koolmonoxidegehalte. »
Ik knipperde met mijn ogen. « Wat bedoelt u daarmee? »
« Dat betekent dat je bent blootgesteld. Heb je een koolmonoxidemelder in huis? »
‘Ja,’ zei ik. ‘Mijn zoon heeft het vorige maand gecontroleerd.’
‘En uw auto? Staat die in een aangebouwde garage?’
“De garage staat los van de woning en ik rijd bijna niet meer.”
Steven kwam toen binnen, nog steeds in zijn werkkleding, ruikend naar dure eau de cologne. Hij zag er bezorgd uit, met een frons op zijn voorhoofd. Hij sprak met de dokter op de gang, waar ik hem niet kon horen. Toen hij terugkwam, ging hij op de rand van mijn bed zitten.
‘Mam, de dokter denkt dat je misschien je auto met draaiende motor in de garage hebt laten staan. Weet je nog of je dat gedaan hebt?’
Ik probeerde na te denken. Had ik dat wel gedaan? Mijn geheugen leek de laatste tijd wel een zeef. « Ik… ik denk het niet. »
‘Je was in de war, mam. Dat is oké. Dat gebeurt nu eenmaal.’
Steven bracht me die dag naar huis. Hij deed alsof hij de detector zelf controleerde. Hij drukte op de testknop. Het piepte luid en duidelijk.
‘Zie je wel, mam?’ glimlachte hij, terwijl hij mijn hand streelde. ‘Het werkt prima. Je bent veilig.’
Maar toen ik Owens knokkels wit op het stuur zag drukken, besefte ik de angstaanjagende waarheid. Ik was nooit veilig geweest.
Hoofdstuk 2: De handtekening van de ingenieur
Owen reed hard, maar niet roekeloos. Ik zat op de passagiersstoel met mijn handen gevouwen in mijn schoot en keek hoe de buurt achter ons verdween. Elk huis in mijn straat riep herinneringen op: veertig jaar aan verjaardagsfeestjes, buurtbarbecues en het uitlenen van suiker aan de buren. Nu, in vijf minuten, allemaal verdwenen.
Mijn kleine koffer stond aan mijn voeten. Ik had ingepakt zoals Owen me had gezegd: kleren, medicijnen, mijn tandenborstel en Walters foto van het nachtkastje. De rest had ik achtergelaten.
We reden zo’n vijfentwintig minuten door voordat Owen de snelweg verliet. Een eethuisje stond er verlaten bij op een parkeerplaats, zo’n tent die 24 uur per dag open is, met fel tl-licht dat zoemt als boze wespen.
‘We moeten praten,’ zei Owen, terwijl hij de motor afzette. ‘Maar wel ergens anders, weg van het huis.’
Binnen rook het naar verbrande koffie en spekvet. We zaten in een hoekje achterin. Owen bestelde zwarte koffie voor ons allebei. Hij haalde zijn telefoon tevoorschijn en legde die als een granaat op tafel tussen ons in.
‘Kijk eens,’ zei hij, terwijl hij de foto’s er weer bij pakte. Hij zoomde in op de metalen doos. ‘Dit is een digitale timer. Die is aangesloten op de afvoer van de verwarming, maar er zit hier een omleidingsklep. Zie je deze buis?’
Ik knikte, hoewel het er voor mij uitzag als spaghetti.
« Wanneer de timer afgaat – waarschijnlijk ingesteld op 2:00 uur ‘s nachts, wanneer u slaapt – opent de klep en wordt ongeveer dertig procent van de uitlaatgassen omgeleid naar het ventilatiesysteem dat uw slaapkamer van lucht voorziet. »
Ik staarde naar het scherm. Het apparaat zag er nauwkeurig uit. Netjes. Professioneel.
‘De ventilatieopeningen zijn afgedicht,’ vervolgde Owen, terwijl hij naar een andere foto van het geblokkeerde rooster achter de gipsplaat veegde. ‘Daardoor blijft het gas in je kamer opgesloten. Het hoopt zich op terwijl je slaapt. Niet genoeg om je in één nacht te doden, maar over weken en maanden? Het vergiftigt je langzaam. Het lijkt op dementie. Het verzwakt het hart.’
Hij keek me aan, zijn ogen vochtig. « Steven zei dat hij hielp. ‘Energiebesparing’, toch? Hij heeft je kamer in een gaskamer veranderd. »
Ik sloeg mijn hand voor mijn mond. « Owen… je vader heeft verstand van werktuigbouwkunde. Maar om dit te doen… »
‘Het is precies zoals mijn vader het zou aanpakken,’ zei Owen bitter. ‘Nauwkeurig. Berekend. Met minimale sporen. Hij wilde geen plotselinge dood die een autopsie noodzakelijk maakt. Hij wilde een ‘natuurlijke dood’ voor een 68-jarige vrouw.’
Owen opende een browser op zijn telefoon en typte razendsnel. Hij draaide het scherm naar me toe.
APEX AEROSPACE KONDIGT MASSALE ONTSLAGEN AAN
Het artikel was van zes maanden geleden.
‘Papa is zijn baan kwijtgeraakt,’ zei Owen. ‘Heeft hij het je nooit verteld?’
‘Nee,’ fluisterde ik. ‘Hij zei dat het werk veeleisend was.’
