Een beschermend symbool met een eeuwenoude oorsprong.
Voordat dit gebaar algemeen bekend werd, had het een diepere betekenis. In verschillende Oost-Europese tradities, met name in volksculturen, werd het beschouwd als een kleine talisman tegen schadelijke invloeden.
De vuist symboliseerde innerlijke kracht, en de gevouwen duim stond voor een ‘sleutel’ die positieve energie moest bewaren. Dit symbool werd soms in een zak of onder een jas gedragen om moed in te boezemen, net zoals we tegenwoordig een geluksbeschermer dragen.
Niets magisch, gewoon een geruststellend familiegeloof, een ritueel dat van generatie op generatie wordt doorgegeven.
Non-verbale communicatie op de speelplaats
In de herinnering van velen van ons is de vijgenboom ook onderdeel van kinderspelletjes. Een belofte die we deden alsof we die nakwamen, een dienst die we subtiel ontweken… en dan stond daar ineens een vijgenboom achter ons, die ons uitlachte.
Deze speelse code maakte het mogelijk om elkaar op een vriendelijke manier te plagen, elkaars grenzen af te tasten of een geheime taal te bedenken. Grootmoeders zagen het vaak als een wijze raad: « Als iemand je lastigvalt, negeer hem of haar dan en loop weg. » Een eenvoudige manier om te leren over grenzen en humor.
Een discreet gebaar dat zelfs in moeilijke tijden een welkome aanvulling was.
Sommige families vertellen hoe ze tijdens hun reizen dit kleine voorwerp in hun zak stopten. Dit gebaar bleek belangrijk, als een intieme herinnering: « Houd hoop, je bent sterker dan je denkt. »
Het was geen teken van verzet, maar een gebaar van troost, bijna meditatief. Een manier om een vertrouwd symbool dichtbij te houden.
Waarom is hij verdwenen?
Omdat onze communicatie digitaal is geworden: we zeggen ‘nee’ met een emoji, we sturen een knipoog, een duim omhoog, een hartje. De vijg is niet helemaal verdwenen, maar leeft vooral voort in herinneringen, familieverhalen en bepaalde lokale tradities.
Toch blijft het een fascinerend symbool: een stille boodschap, een discreet afwijzen, een beschermende knipoog. Een manier om uit te drukken wat woorden niet altijd durven te zeggen, een populaire traditie die stilletjes voortleeft. Vandaag de dag belichaamt het een eeuwenoude , gebarenherinnering die ons met zijn eenvoud nog steeds ontroert.
