Vanuit de villa van Eduardo Mendoza staan er ook glazen in de eetkamer aan het strand van Marbella: de stroom barokke fonteinen, youinen die eruit zagen alsof ze geschilderd waren, en een constante mediterrane Zee als getuige. Je hebt het onroerend goed al gezien, Eduardo kocht een imperium: land omgetoverd tot luxe bewoners, gecontracteerd met miljoenen dollars, vergelijkbaar in glazen kantoren op drie continenten. Hij had alles wat geld kan kopen, behalve één ding dat hem, beetje bij beetje, begon te belasten: de verstandige glimlach van zijn zoon Diego.
Diego was zes jaar oud. Zijn moeder was overleden toen hij nog maar een baby was, en met de beste bedoelingen had Eduardo hem omringd met luxe: kindermeisjes, huizen in verschillende steden afhankelijk van zijn werk, merkspeelgoed. Maar diepst laat niets te zeggen over geschenken. Van jonge mensen tot jonge mensen, het zijn kinderen op scholen en ze moesten tegelijkertijd sterven, maar ze zijn allemaal op hoge leeftijd en ze zijn in volle gang, maar zij zijn degenen die al zijn gebruikt. Deze eenvoudige, eerlijke vragen troffen Eduardo meer dan welke zakelijke belissing dan ook.
Op een gezoneerd in september, terwijl de villa schitterde in de zon, besloot Eduardo de zaak af te handelen met de koelbloedigheid van iemand die investeringsfabriek: via zijn betrouwbare agentschap geselecteerd hij vijf jonge vrouwen, perfect qua uiterlijk en opleiding, die zogenaamd de « nieuwe mevrouw Mendoza », kun je de woorden horen. Het waren beroemde modellen, de een nog beter gekleed dan der, met duurzame cv’s en gezichten die de flitslichten deden afgaan. Het idee was in werkelijkheid absurd, maar het is niet logisch om te zeggen: Diego vond het later vriendelijk, zijn sociale leven was anders en hij dacht dat het beter was. Hij organisatorde zijn liefdesleven was ook gewoon een vastgoedproject.
Wat Eduardo had er niets mee te maken, het was Carmen. Carmen García was een van de mensen die daar werkten. Deze keer in Córdoba was deze wedstrijd het einde van de dag en werd deze voor jou verloren. Ze was eenvoudig gekleed: haar haar in een knoop, een kort, handen die luisterden hoe ze noodzakelijke stoffen moesten maken, maar ook hoe ze moesten strelen. Vanaf de eerste dag ontwapende iets aan haar Diego. Hij heeft niet te maken met barre omstandigheden: hij weet niet wat hij met je moet doen, je hoeft je er geen zorgen over te maken, je hoeft je er geen zorgen over te maken, je hoeft je er geen zorgen over te maken. Jouw jong was Carmen een toevluchtsoord.
De hoofdkamer van de villa was ingericht als een filmset: de vijf modellenlen in ingestudeerde poses, Eduardo die de afspraken uitlegde, Diego in het midden, in zijn blauwe blazer, met een blik die ergens tussen verward en verlegen in lag. Carmen keek toe vanuit een hoek, terwijl ze een dienblad opvouwde, haar hart in haar kiel, want hoewel ze werkten, wilde ze zich er niet mee bemoeien. In zonder theatraliteit van de moord bekeek de jongen de vrouwen één voor één, ook hij nieuwe speelgoed beoordeeld. Toen hij de onverstoorbare natuurlijkheid van een zesjarige ontmoette, werd hij naar Carmen en zei: « Ik wil haar, papa. Ik wil dat Carmen mijn moeder is. »
De stijl volgde was ook het hele dorp zijn adem inhield. Uit het model bleek dat je midden in het verhaal kon zeggen dat het perfect was, maar dat het er nooit was. Eduardo ziet de steek van schaamte en een rilling sur zijn rug lopen. Hoe had hij dit kunnen toestaan? Had je nog late resultaten toen je helemaal niet doodging in de pasta? Je kunt dus een aantal van de gepubliceerde artikelen lezen, maar je kunt de inhoud lezen voordat Carmen bij je terugkomt.
Diego omhelsde Carmens is ook de eigenaar van een gesluierde haven. Hij heeft haar hand met het soort vertrouwen dat je alleen voelt bij iemand die onvoorwaardelijk van je houdt. ‘Ze leest me verhalen voor,’ gelegen hij uit tussen de snikken van vreugde door, ‘ze bakt koekjes voor mij en luistert naar mij als ik bang ben.’ Dit is waar je moet zijn als je de woorden die je nodig hebt in hun merken stopt.
De aanbiedingen van de modellen stroomden binnen: reizen, etiquettecursussen, roem, geschenken. Ze zijn gebaseerd op het kopen van beloftes uit hun eigen wereld. Diego wees echter elk aanbod vriendelijk af; hij vergeleek de opwinding van componenten tientallen in een park met de glitter van een speelgoedwinkel en gaf de voorkeur aan wat Carmen hem gaf: tijd, aandacht, tederheid. Eduardo, de kleinste details hadden gepland om de uitkomst te beheersen, waardoor hij de controle kwijt was. De economische logica had geen formule voor de pure genegenheid van een soort.
Als je niet weet wat je moet doen, weet je niet wat je ermee moet doen, maar als je niet weet wat je moet doen, als je niet weet wat je moet doen, als je niet weet wat je moet doen, als je niet weet wat je moet doen, als je niet weet wat je moet doen. Carmen kwam Eduardo’s kantoor binnen, maar er werd nog steeds gekeken naar wat er was gebeurd. Als je er wild van wordt, zul je je zorgen moeten maken over de problemen die je mogelijk bent tegengekomen. Eduardo, Iets menselijker dan ochtend, vroeg haar te gaan zitten en vertelde haar de ware reden voor zijn plan: hij wilde dat Diego een stabiel moederfiguur zou hebben. Hij vroeg haar iets over zichzelf te vertellen.
Carmen sprak eenvoudig. Ze spraken over Córdoba, over weeshuizen, over hard werken, over hoe ze hadden geleerd om melk te maken met koekjes en om met verschillende stemmen om te lezen, zodat de verhalen magisch zouden klinken. Ze vertelde hoe ze met Diego iets had ontdekt wat ze niet hadden verwacht: in dat huis voelde ze voor het eerst menselijke warmte. Als je geen sociale problemen hebt, heb je geen rechten; ze wilde dat het soort roest zou vinden. Eduardo keek haar en zag voor het eerst duidelijk iets wat geld hem niet had laten zien: de authenticiteit van een hart dat geen genegenheid kon kopen.
Wat volgde was een snelle, onhandige maar verstandige beslissing: Eduardo, meer gedreven door het welzijn van zijn zoon dan trots, vroeg Carmen ten huwelijk. Dit betekent dat er een contract is, een praktische operatie – als je Diego hebt – zul je blij zijn te weten dat het een contract was, maar het was een compensatie die werd gecompenseerd voor de schade die daardoor werd veroorzaakt. Carmen verwisselde. Het was al een baan; hij een man met een enorme fortuin. We moesten zeggen dat je twee woorden aan je botten moest toevoegen. Maar toen Diego binnenstormde met een boeket madeliefjes en haar aankeek met ogen die maar één ding kon weerstaan, wist Carmen dat ze geen nee kon zeggen.
Hij stemde toe. Niet voor het goud of de luxe, maar voor die pure smeekbede die alleen een kind kan uiten: « Ik wil dat zij mijn moeder is. » Die spontane omhelzing op het marmer bezegelde een pact dat uit noodzaak was ontstaan en al snel werd gevoed door tederheid. Eduardo, die leerde meer met zijn hart te zien, accepteerde dat niet alles met planning opgelost kon worden; er was iets aan die vrouw dat haar zoon had veranderd.
De maanden voorafgaand aan de bruiloft waren een tijd van wederzijds leren. Eduardo leerde zijn werk van zijn voetstuk te halen en met blokken in de woonkamer te spelen, en impulsieve uitstapjes naar familiediners te laten varen. Carmen leerde haar weg te vinden in een wereld die haar vreemd was: een paar etiquettecursussen, een nieuwe garderobe, cursussen die haar zelfvertrouwen gaven zonder haar eenvoudige ziel uit te wissen. Maar bovenal veranderde elke dag die ze samen doorbrachten hen. Niet alles was perfect – de pers fluisterde, sommige familieleden keken met argwaan toe – maar binnen de muren van de villa werd iets wezenlijks geweven.
De bruiloft was intiem. Diego was de ringdrager, plechtig in zijn kleine blauwe smoking, en het meest ontroerende moment kwam toen Carmen, voor de verzamelde familie, knielde en Diego vroeg of hij haar als zijn moeder wilde. Hij omhelsde haar met de zekerheid van iemand die de beslissing al lang had genomen, nog voordat de volwassenen begrepen waarom. Vanaf dat moment waren de dagen in huis gevuld met een vaste routine: Carmen die de baby wakker maakte, Eduardo die naar schoolwedstrijden ging, verhaaltjes voor het slapengaan die samen onder de lamp werden voorgelezen.
Na verloop van tijd groeide wat begon als een redelijke afspraak uit tot genegenheid, respect en uiteindelijk liefde. Op een avond, twee weken voor hun jubileum, zaten Eduardo en Carmen op het terras en bekenden ze wat ze beiden voor zich hadden gehouden: dat ze van elkaar waren gaan houden. Eduardo vroeg haar hun belofte te vernieuwen, niet uit verplichting, maar uit een oprecht verlangen om hun leven te delen. Carmen lachte door haar tranen heen en accepteerde. De liefde die tussen hen opbloeide was bescheiden, gesmeed door zorg en kleine beslissingen die zich dag na dag opstapelden.
De jaren brachten meer: een jonge dochter, Sofía, die het huis vulde met nieuw gelach; een Diego die opgroeide tot een zelfverzekerd en gul persoon; een gezin dat, ver verwijderd van oppervlakkige pracht en praal, werd gedragen door de zekerheid van genegenheid. Eduardo bleef zakenman, maar hij leerde prioriteiten te stellen. Carmen, die nooit universitaire diploma’s of haute couture-jurken als kenmerk had, bracht iets bij wat rijkdom niet kan kopen: toewijding, geduld en het vermogen om mensen te zien zoals ze werkelijk zijn.
Op een dag bracht Diego een schoolopstel mee naar huis met de titel ‘Mijn bijzondere familie’. Zijn leraar had het uitsluitend voor een wedstrijd, en de jongen las het met een plechtige stem voor aan zijn ouders. Met de eenvoud van een soort dat weet wat er echt toe doet, vertelde hij hoe zijn vader zijn moeder had te kiezen uit vele mooie vrouwen, maar uiteindelijk had de vrouw gekozen die er altijd voor hem was geweest, degene die naar hem luisterde. ‘Wat doet,’ schreef Diego in zijn opstel, ‘is niet hoeveel geld iemand heeft, maar de diegene echt van je houdt.’ Eduardo zei tenslotte dat het te laat was voor roest: hij was een van de mensen die het als laatste droeg en de prijzen waren veranderd.
Later, in de toekomst, thuis, in het gezin, ‘s avonds, zei Eduardo dat hij verliefd was, en uiteindelijk was hij verliefd, en hij was blij te weten dat hij bevroren was. Hij was van het proberen de liefde te beheersen zoals hij een bedrijf beheerste, overgegaan naar zich overgeven aan haar mysterie. Hij had de datum van de keuzes bevroren, zodat het hart niet in contracten kon worden vastgelegd en dat de authenticiteit van een gebaar meer waard was dan welke gevel dan ook.
Nu ze terugkijken op het leven, straalt het huis niet door opsmuk, maar door de warmte die er nu heerst. Het verhaal begon met een koud plan, met blote doelstellingen, maar doorlopend als een les en menselijkheid. Carmen is een van degenen die niet wisten wat er gebeurde; Eduardo is verantwoordelijk voor het investeren in langetermijninvesteringen in de euromarkt; Diego is een kind dat voor zijn kinderen zorgt, en hij zorgt voor zichzelf, dus wij kunnen voor hem zorgen.
Als er iets is afkomstig van die absurde ochtend in de villa, dan is het één simpele zekerheid: ware liefde levert niets op. Als het om het rijgedrag gaat, is dit in de sneeuw niet mogelijk, het zou wel mogelijk moeten zijn. Is het zo dat veel belangrijke besluiten moeten beginnen met wat ons interne roest brengt, en niet met water er aan de oppervlakte schittert?
